Subscribe via RSS Feed
Εκτυπώστε το Εκτυπώστε το

Ενα «Δόγμα του Σοκ» για την… Αμερική



Οι Ρεπουμπλικανοί επισείουν το φάσμα της πτώχευσης για να αποδομήσουν το κοινωνικό κράτος και να εκπορθήσουν τον Λευκό Οίκο

Του Πετρου Παπακωνσταντινου

Ο κορυφαίος οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ δηλώνει ότι η υπερχρεωμένη χώρα «στερείται αξιόπιστου, μεσοπρόθεσμου σχεδίου για τη μείωση του ελλείμματος». Ο διεθνής οργανισμός θεωρεί ότι οι αποφάσεις των κυβερνώντων είναι «ανεπαρκείς» και ότι οι τοποθετήσεις της πολιτικής ηγεσίας «κινούνται σε σωστή κατεύθυνση, αλλά εξακολουθούν να μη μεταφράζονται πάντα σε συγκεκριμένα μέτρα». Ο οίκος αξιολόγησης S&P υψώνει «κίτρινη κάρτα», χαρακτηρίζοντας «αρνητική» την εξέλιξη των δημοσίων οικονομικών, κάτι που μεταφράζεται ως προοίμιο υποβάθμισης των κρατικών ομολόγων. «Ξαφνικά, το αδιανόητο εμφανίζεται ως πιθανό», γράφει η μεγαλύτερη διαδικτυακή εφημερίδα της χώρας αναφορικά με το ενδεχόμενο της χρεοκοπίας.

Ολα αυτά θα ακούγονταν απελπιστικά προβλέψιμα αν επρόκειτο για μια χώρα σαν την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία ή ακόμη και την Ισπανία. Γίνονται όμως σχεδόν απίστευτα όταν συνειδητοποιεί κανείς ότι η χώρα που έρχεται αντιμέτωπη με τον πέλεκυ της χρεοκοπίας δεν είναι άλλη από τις… Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής! Ηδη, η αμερικανική κυβέρνηση είναι αναγκασμένη να δανείζεται 42 σεντς για κάθε δολάριο που ξοδεύει, ενώ το δημόσιο χρέος της φτάνει το 100% του ΑΕΠ. Ο καταλύτης που μετέτρεψε την έρπουσα κρίση σε εξαιρετικά επείγον πρόβλημα ήταν η εκτίμηση του υπουργού Οικονομικών Τίμοθι Γκάιτνερ ότι γύρω στις 15 Μαΐου το δημόσιο χρέος θα υπερβεί το ανώτατο επιτρεπόμενο όριο των 14,3 τρισ. δολαρίων, κάτι που θεωρητικά θα υποχρέωνε την ομοσπονδιακή κυβέρνηση να κηρύξει στάση πληρωμών.

Φυσικά, ουδείς λογικός άνθρωπος μπορεί να διανοηθεί ότι οι ιθύνοντες της Αμερικής θα αφήσουν την υπερδύναμη να χρεοκοπήσει, παρασύροντας στην καταστροφή, σαν άλλος Σαμψών, την παγκόσμια οικονομία, μόνο και μόνο για να μην παραβιαστεί το ανώτατο όριο δανεισμού που προβλέπεται από την αμερικανική νομοθεσία. Αλλωστε δεν πρόκειται για καμιά ιερή αγελάδα: το εν λόγω όριο αναθεωρήθηκε προς τα πάνω δέκα φορές την τελευταία δεκαετία από τις κυβερνήσεις Μπους και Ομπάμα, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν δύο δαπανηροί πόλεμοι, σε Ιράκ και Αφγανιστάν, και να διασωθούν μεγάλες τράπεζες και αυτοκινητοβιομηχανίες με χρήματα των φορολογουμένων. Ηταν αυτός ο ιδιόρρυθμος «κεϋνσιανισμός για τους πλούσιους» που εκτόξευσε το χρέος από τα 9 τρισ. δολάρια, που ήταν προτού ξεσπάσει η κρίση, το 2007, στα 14 και πλέον τρισ., όπου βρίσκεται σήμερα.

Προς τι, λοιπόν, η μεγάλη ταραχή; Απλούστατα, οι Ρεπουμπλικανοί εκμεταλλεύονται την πλειοψηφία τους στη Βουλή των Αντιπροσώπων για να εκβιάσουν πολιτικά τους Δημοκρατικούς: απειλούν ότι δεν θα εγκρίνουν μια νέα αύξηση του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου δανεισμού παρά μόνο εάν η κυβέρνηση Ομπάμα υιοθετήσει πραγματικά δρακόντεια μέτρα, ενώπιον των οποίων ακόμη και ο κατά Ρέιγκαν νεοφιλελευθερισμός θα μοιάζει με σοσιαλιστική κραιπάλη. Μεταξύ άλλων, ζητούν μειώσεις φόρων για τις επιχειρήσεις και τους πλουσίους, αιματηρές περικοπές στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των ηλικιωμένων και των φτωχών (Medicare και Medicaid), αλλά και στο σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων που αποτελεί τη σημαντικότερη μεταρρύθμιση του Ομπάμα.

Αποδιάρθρωση στα εργασιακά

Επιπλέον, οι Ρεπουμπλικανοί αξιώνουν την αποδιάρθρωση των συλλογικών συμβάσεων (ουσιαστικά, τη διάλυση των συνδικάτων στον δημόσιο τομέα) και την αναθεώρηση του Συντάγματος, έτσι ώστε να απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων για οποιαδήποτε μελλοντική αύξηση των φόρων ή των ορίων δανεισμού! Με άλλα λόγια, χρησιμοποιούν το χρέος ως απλό πρόσχημα για μια απότομη, δραματική αλλαγή του κοινωνικού μοντέλου, που θα αναγορεύσει τον πιο άγριο νεοφιλελευθερισμό σε αιώνιο οικονομικό σύνταγμα των ΗΠΑ. Κάτι ανάλογο με αυτό που περιγράφει ως «Δόγμα του Σοκ» η Ναόμι Κλάιν στο ομώνυμο βιβλίο της – μόνο που χθες ήταν η Ουάσιγκτον που το επέβαλε σε χρεοκοπημένες χώρες του Νότου και της Ανατολής, ενώ τώρα η πιο επιθετική μερίδα των αμερικανικών ελίτ επιχειρεί να το εφαρμόσει στο εσωτερικό της πιο πλούσιας χώρας του κόσμου!

Στην πραγματικότητα, οι Ρεπουμπλικανοί εννοούν να εφαρμόσουν σε εθνική κλίμακα τη συνταγή που ήδη ακολουθούν σε σειρά Πολιτειών, όπου εξέλεξαν κυβερνήτες στις εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου. Για παράδειγμα, στην υπερχρεωμένη Πολιτεία του Μίτσιγκαν οι Ρεπουμπλικανοί ψήφισαν νόμο που επιτρέπει να παραμερίζονται τα εκλεγμένα δημοτικά συμβούλια από διορισμένους μάνατζερ με δικτατορικές εξουσίες λόγω της «οικονομικής κατάστασης εκτάκτου ανάγκης». Αίφνης, στην πόλη Μπέντον Χάρμπορ ο κυβερνήτης Σνάιντερ αναγόρευσε σε «τσάρο» έναν ορκωτό λογιστή ονόματι Τζόζεφ Χάρις, ο οποίος προχώρησε σε μαζικές απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, έσπασε τις συλλογικές συμβάσεις, κατάργησε εν μία νυκτί δημόσιες υπηρεσίες – δεν δίστασε μάλιστα να συγχωνεύσει την Αστυνομία με την… Πυροσβεστική!

Μέχρι χθες, η αμερικανική Δεξιά πρωτοστατούσε στην απελευθέρωση των παγκόσμιων αγορών, η οποία ωθεί κάθε κράτος να ανταγωνίζεται τα υπόλοιπα στην προσπάθεια προσέλκυσης κεφαλαίων με ατού τη χαμηλότερη φορολογία και τα μικρότερα μεροκάματα. Σήμερα, εφαρμόζει αυτό το μοντέλο οικονομικού δαρβινισμού στο εσωτερικό της ίδιας της Αμερικής, ωθώντας τη μια Πολιτεία εναντίον της άλλης. Για παράδειγμα, το ελεγχόμενο από τους Ρεπουμπλικανούς Τέξας, με τον μηδενικό φόρο εισοδήματος και την απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, προσελκύει κεφάλαια και δημιουργεί θέσεις εργασίας σε βάρος τής παραδοσιακά Δημοκρατικής Καλιφόρνιας, που βλέπει επιχειρήσεις να μεταναστεύουν με απειλητικά επιταχυνόμενο ρυθμό.

Ο γκρίζος ουρανός πάνω από το οικονομικό τοπίο της Αμερικής έχει έντονες επιπτώσεις στην κοινωνική συνείδηση. «Οι Αμερικανοί έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους στην αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος», γράφει στους New York Times ο Ντέιβιντ Μπρουκς, προσθέτοντας ότι «διαμορφώνεται μια σκοτεινή ψυχική διάθεση του έθνους. Η χώρα είναι ανήσυχη, απαισιόδοξη, ντροπιασμένη, αβοήθητη και αμυνόμενη. Το μερίδιο των Αμερικανών που εμπιστεύονται την κυβέρνηση και το Κογκρέσο βρίσκεται σε ιστορικό χαμηλό. Το 70% πιστεύει ότι η χώρα βαδίζει σε λάθος δρόμο και τα δύο τρίτα ότι το έθνος βρίσκεται σε παρακμή». Στο μεταξύ, το οικονομικό καθεστώς εκτάκτου ανάγκης που επιβάλλουν οι Ρεπουμπλικανοί στις Πολιτείες όπου κυριαρχούν, θέτει το ερώτημα κατά πόσο μια παρατεταμένη εποχή αιματηρής λιτότητας είναι συμβατή με τη διατήρηση της αστικής Δημοκρατίας στη μορφή που γνώρισε η ανθρωπότητα τους δύο προηγούμενους αιώνες – και όχι μόνο στην Αμερική.

Share

Category: Χωρίς κατηγορία



Σχόλια (4)

Trackback URL | Comments RSS Feed

  1. Ο/Η CK λέει:

    1. Δηλαδή πιστεύεις ότι είναι δυνατόν να συνεχίσει να έχει ελλείματα πάνω από 10% του ΑΕΠ για πάντα χωρίς να χρεωκοπήσει (πρόταση Ομπάμα για το διάστημα 2012-2020)? Α, ναι ξέχασα, μπορούν να τυπώνουν δολλάρια. Όπως ο Μουγκάμπε στην Ζιμπάμπουε.
    2. Οι ρεπουμπλικάνοι δεν προτείνουν μείωση του ελλείμματος. Προτείνουν το πάγωμα της αύξησης του προυπολογισμού στα σημερινά επίπεδα. Άλλωστε τη γιγάντωση του κράτους και τα τεράστια ελλείμματα πάνω απο το 10% του ΑΕΠ ξεκίνησαν από τον άλλο μεγάλο «οπαδό της ελεύθερης οικονομίας», τον G.W.Bush
    3. Είναι δυνατόν να περιορίσουν τα δικαιώματα των δημοσίων υπαλλήλων (state employees). Αίσχος. Τότε γιατί να εξαγοράζουν τους πολιτευτές αν δεν παίρνουν τα λεφτά τους πίσω μέσα από αυξήσεις, συνταξιοδοτικά προγράμματα, πρόωρες αφυπηρετήσεις στα 50 κλπ. Άλλωστε λεφτά υπάρχουν που λέμε εδώ στην πατρίδα του σοσιαλισμού
    4. Η μέση αμοιβή των εργαζόμενων στον δημόσιο ή πολιτειακό τομέα των ΗΠΑ είναι περίπου 70 % υψηλότερη από την μέση αμοιβή των εργαζόμενων του ιδιωτικού τομέα (η επιβεβαίωση είναι εύκολη μέσα από το διαδίκτυο). Υποθέτω όμως ότι αυτό είναι και φυσιολογικό και δίκαιο. Δεν μπορεί να θέλει η πλέμπα του ιδιωτικού (παραγωγικού) τομέα, ισότητα με την ανώτερη (παρασιτική) τάξη του δημόσιου τομέα των ΗΠΑ, η οποία εκτός των άλλων έχει και αυτόκλητους θεωρητικούς υπερασπιστές ακόμα και στην μακρινή Ελλάδα

  2. Ο/Η Άγγελος Κ λέει:

    Επειδή έπαθα ένα μικρό… σοκ με αυτά που γράφεις για τους δημόσιους υπαλλήλους στις ΗΠΑ και το έψαξα λιγάκι…
    Γράφεις:
    «Η μέση αμοιβή των εργαζόμενων στον δημόσιο ή πολιτειακό τομέα των ΗΠΑ είναι περίπου 70 % υψηλότερη από την μέση αμοιβή των εργαζόμενων του ιδιωτικού τομέα (η επιβεβαίωση είναι εύκολη μέσα από το διαδίκτυο)».
    Ωστόσο το ότι η «επιβεβαίωση είναι εύκολη μέσα από το διαδίκτυο» δεν αποδείχθηκε ακριβής. Το αντίθετο μάλιστα…
    Αντιγράφω από (την καθόλου «προοδευτική») USA TODAY (usatoday.com/):

    «Accountants, nurses, chemists, surveyors, cooks, clerks and janitors are among the wide range of jobs that get paid more on average in the federal government than in the private sector.
    Overall, federal workers earned an average salary of $67,691 in 2008 for occupations that exist both in government and the private sector, according to Bureau of Labor Statistics data. The average pay for the same mix of jobs in the private sector was $60,046 in 2008, the most recent data available».

    Λογιστές, νοσοκόμοι, επιθεωρητές, μάγειροι, κλητήρες, θυρωροί, χημικοί και άλλα τέτοια επαγγέλματα είχαν μισθό στο δημόσιο τομέα 67,691 δολάρια ενώ στον ιδιωτικό τομέα 60,046 το 2008. Η διαφορά σε καμιά περίπτωση δεν είναι 70% υψηλότερη που γράφεις.

    Αλλά… είναι γνωστό στους οικονομολόγους το εξής αστείο (;):

    «Ψέματα, ψέματα και… στατιστικές!».

    Με άλλα λόγια, μπορείς να πεις τα καλύτερα ψέματα με στατιστικά στοιχεία! Υπάρχουν άλλες μελέτες που αμφισβητούν το ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι παίρνουν έστω και λίγα χρήματα παραπάνω από τους ιδιωτικούς. Και μάλιστα αποδεικνύουν με στοιχεία ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι παίρνουν λιγότερα χρήματα κατά τουλάχιστον 11,4%! (Διάβαζε το out of balance?). Η συγκεκριμένη μελέτη είναι των Center for State & Local Government Excellence και National Institute on Retirement Security. Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, αν ληφθούν υπ’ όψιν τα εργασιακά προσόντα (επίπεδο μόρφωσης, προϋπηρεσία κ.λπ.) τότε τόσο οι μισθοί όσο και οι συντάξεις είναι χαμηλότερες στους δημόσιους απ’ ότι στους ιδιωτικούς υπαλλήλους.
    Επιπλέον, η διαφορά μισθού στα υψηλά στελέχη ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο τομέα είναι χαώδης αλλά υπέρ του ιδιωτικού τομέα!
    Γράφει το (επίσης καθόλου «αριστερό») CNN το 2006 (cnn.com/):

    «President Bush earns a salary of $400,000 plus a $50,000 nontaxable expense allowance. By contrast, the average Standard & Poor’s 500 company CEO took home $11.75 million in 2005, according to a Corporate Library report cited by the AFL-CIO.
    And while other top government officials earn a very comfortable living, they might be occupying far higher salary brackets in the corporate world».

    Ο πρώην πρόεδρος Μπους έπαιρνε μισθό 400,000 δολαρίων την ίδια στιγμή που ένας CEO στον ιδιωτικό τομέα «καθάριζε» 11,7 εκατομμύρια δολάρια την ίδια περίοδο!
    Διαβάζοντας τα άρθρα βλέπουμε ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι έχουν πολύ καλύτερες κοινωνικές υπηρεσίες από τους ιδιωτικούς: στον τομέα της υγείας και των συντάξεων (αλλά και σε αυτό το σημείο η έκθεση «out of balance?» διαφωνεί, αλλά έστω ότι είναι έτσι). Εδώ βρίσκεται το ερώτημα: θα πρέπει στους τομείς αυτούς να γίνει εξίσωση προς τα κάτω ή προς τα πάνω;
    Με απλά λόγια, σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ με δεκάδες εκατομμύρια ανασφάλιστους εργαζόμενους (βλέπε και το ντοκιμαντέρ του Μουρ “sicko”) το ζητούμενο για τους Ρεπουμπλικάνους (αλλά και τους Δημοκρατικούς) είναι η ακόμα παραπέρα εξαθλίωση των εργαζομένων. Και όλα αυτά σε μια χώρα που δόθηκαν τρισεκατομμύρια δολάρια για να διασωθεί ο ιδιωτικός τομές (και οι τράπεζες) που οδήγησαν, λόγω απληστίας και τοξικών ομολόγων, την οικονομία των ΗΠΑ (και την παγκόσμια οικονομία) στον γκρεμό το 2008.
    Αυτό είναι το πραγματικό σκάνδαλο: αυτό που απέτυχε στις ΗΠΑ ήταν ο ιδιωτικός τομέας, όχι το δημόσιο. Ωστόσο, αφού διέσωσαν τους ιδιώτες καπιταλιστές από τη χρεοκοπία με δημόσιο χρήμα, τώρα ζητάνε από τους απλούς εργαζόμενους, ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, να πληρώσουν το τίμημα.
    Δηλαδή, όπως και στην Ελλάδα δημιουργούν ένα «τέρας δημόσιο» για να κτυπήσουν όλους τους εργαζόμενους. Για το δημόσιο στην Ελλάδα δες δυο άρθρα στην «αφορμή»:
    Ιδεολογία και ταξική κυριαρχία
    Κρατικός τομέας και ιδιωτικό χρέος στην Ελλάδα του νεοφιλελευθερισμού

  3. Ο/Η epanastatiki protasi λέει:

    Εφαρμόζοντας την …επαναστατική πολιτική Παπακωνσταντίνου-Λαπαβίτσα στις ΗΠΑ νομιζω ότι πρεπει η αριστερά των ΗΠΑ να προβάλλει άμεσα το αίτημα έξω από το ευρώ, να κάνει υποτίμηση κατά 50% και έτσι να κερδίσει ανταγωνιστικότητα και να ανασυγκροτηθεί η αμερικάνικη οικονομία και η παραγωγική βάση της χώρας.
    Τι? Δεν μπορεί να κάνει έξοδο από το ευρώ? Δεν πειράζει ας κάνει τα υπόλοιπα (υποτίμηση, τόνωση ανταγωνιστικότητας κλπ.) Προφανώς οι ΗΠΑ είναι πιο κοντά στον «σοσιαλισμό» από ότι η Ελλάδα. «Εμείς» πρέπει να κάνουμε πρωτα έξοδο από το ευρω, μετά υποτίμηση και τονωση ανταγωνιστικόητας κλπ. Οι ΗΠΑ έχουν κάνει ήδη το πρώτο βήμα αφού είναι εκτός ευρω, τώρα η αμερικάνικη αριστερά πρέπει να διεκδικήσει άμεσα την υποτίμηση του δολαρίου ώστε να τονώσει τις εξαγωγές και να περιορίσει το τεράστιο εμπορικό έλλειμα των ΗΠΑ που μετατρέπει τη χώρα σε «περιφέρεια» της ανταγωνιστικής και εξαγωγικής Κίνας.
    Δεν είναι έτσι σύντροφε Παπακωνσταντίνου? Και πως είναι τότε? Αφού μας παρουσίασε το θέμα, δεν οφείλει να μας πει ο αρθρογράφος τι θα έπρεπε να κάνει η αριστερά στις ΗΠΑ κατά τη γνώμη του? Εκτός αν ο «μαρξισμός» των Παπακωνσταντίνου-Λαπαβίτσα και άλλων έχει εφαρμογή μόνο στην ελλάδα και μάλλον προϋποθέτει ότι μόνο η πανέξυπνη ελληνική αριστερά θα τονώσει την ανταγωνιστικότητα του ελληνικού καπιταλισμού, ενώ οι βλάκες αριστεροί των άλλων χωρών θα κάνουν αγώνες να υπονομεύσουν την ανταγωνιστικότητα στις χώρες τους ώστε να αφήσουν ελεύθερο το έδαφος στην Ελλάδα…

  4. Ο/Η Uturunco λέει:

    νόμιζα ότι η «σωστή γραμμή» είναι διαγραφή του χρέους ή έστω του μεγαλύτερου μέρους του…

Αφήστε μήνυμα