Βόλτα στο εναλλακτικό διαδίκτυο



Στο περιθώριο της εμπορικής χρήσης του ίντερνετ υπάρχει ένας άλλος κόσμος “εναλλακτικής” έκφρασης, δημιουργίας και πληροφόρησης.

Η εξάπλωση της χρήσης του γρήγορου ίντερνετ και η πληθώρα εφαρμογών και προγραμμάτων διευρύνουν συνεχώς τις δυνατότητες των χρηστών. Το κόστος για την αγορά ηλεκτρονικού εξοπλισμού και σύνδεσης με το διαδίκτυο έχει μειωθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια οδηγώντας στη δημιουργία πολλών προσωπικών και συλλογικών ιστοσελίδων που δεν έχουν ως κίνητρο το κέρδος αλλά την ελεύθερη διάδοση γνώσης και πληροφορίας.

Μεμονωμένοι χρήστες και ομάδες πειραματίζονται και χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να εκφράσουν μια άλλη πραγματικότητα, πέρα από τις κυρίαρχες αντιλήψεις και πρακτικές, όπου η γνώση και η δημιουργία μεταδίδονται ελεύθερα χωρίς να μεσολαβεί κανείς μεταξύ του αποστολέα και του παραλήπτη.

Η διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια Wikipedia (www.wikipedia.org) έχει πολύ μεγάλη δημοφιλία και εντύπωση προκαλεί ο σημαντικός αριθμός εθελοντών που οργανώνονται σε μικρές διαδικτυακές συντακτικές επιτροπές και δημοσιεύουν, διορθώνουν και οργανώνουν τα άρθρα της εγκυκλοπαίδειας. Μια μη εμπορική προσπάθεια που κατάφερε να δημιουργήσει μια τεράστια πολύ-γλωσσική βάση δεδομένων, προσβάσιμη σε κάθε χρήστη.

Μια παρόμοια πρωτοβουλία οδήγησε στη δημιουργία της ιστοσελίδας www.librivox.org όπου μπορεί κανείς να βρει εύκολα και γρήγορα εκατοντάδες βιβλία. Χιλιάδες εθελοντές σε όλο τον κόσμο ηχογραφούν και δακτυλογραφούν βιβλία που δεν υπόκεινται στο νόμο για τα πνευματικά δικαιώματα, προσφέροντας σε κάθε χρήστη κείμενα λογοτεχνικά, ιστορικά και πολιτικά, μεγάλης αξίας, από τους αρχαίους έλληνες και λατίνους κλασσικούς έως τον Μαρξ, τον Τολστόι ή τον Ντοστογιέφσκι.

Η πλειοψηφία του γραπτού και οπτικό-ακουστικού υλικού στο ίντερνετ είναι στην αγγλική γλώσσα, αυτό όμως αλλάζει όσο η χρήση του διαδικτύου εξαπλώνεται σε όλο τον κόσμο.

Τα τελευταία χρόνια το τοπίο στην ενημέρωση έχει αρχίσει να αλλάζει. Οι δυνατότητες που δίνει το ίντερνετ στην επικοινωνία και στη δημοσίευση κειμένου, ήχου και εικόνας έχει ανοίξει την συζήτηση για μια διαφορετική πληροφόρηση.

Πρόσφατο είναι το παράδειγμα στην Ελλάδα όπου πρώτος ο μη εμπορικός διαδικτυακός τόπος athens.indymedia.org ανέδειξε και τεκμηρίωσε με φωτογραφίες, την συνεργασία ακροδεξιών ομάδων με την αστυνομία, κατά τη διάρκεια αντιφασιστικού συλλαλητηρίου στο κέντρο της Αθήνας. Ήταν ένα παράδειγμα δημοσιογραφικής επιτυχίας από μη επαγγελματίες.

Η δημοσιογραφία των πολιτών είναι μια σχετικά καινούργια έννοια και δηλώνει την δυνατότητα κάθε χρήστη του ίντερνετ να τοποθετείται πάνω σε ένα γεγονός. Τα παραδοσιακά δίκτυα ενημέρωσης (εφημερίδες, τηλεόραση και ραδιόφωνο) έχουν χρησιμοποιήσει αρκετές φορές υλικό που δεν προέρχεται επαγγελματίες δημοσιογράφους, αλλά από χρήστες που φωτογραφίζουν ή βιντεοσκοπούν γεγονότα και κατόπιν τα διοχετεύουν στο ίντερνετ.

Η δημιουργία των blogs έδωσε επίσης ώθηση στην “εναλλακτική” ενημέρωση. Με τη βοήθεια των χρηστών δημιουργείται μια διαφορετική ειδησεογραφική ατζέντα, με άλλες προτεραιότητες στην αξιολόγηση της επικαιρότητας από ότι στα κυρίαρχα Μ.Μ.Ε. Κάποια blogs έχουν πολύ μεγάλο ακροατήριο σε σημείο που στην τελευταία εκλογική αναμέτρηση στις Ηνωμένες Πολιτείες να συζητιέται έντονα η μεγάλη επιρροή κάποιων μεμονωμένων μπλόγκερ, που οι περισσότεροι από αυτούς δεν είναι επαγγελματίες δημοσιογράφοι.

Υπάρχουν τα τελευταία χρόνια πολύ αξιόλογες προσπάθειες δημιουργίας “εναλλακτικών” σταθμών ενημέρωσης.

Ο αμερικανικός διαδικτυακός τόπος www.democracynow.org είναι μια επιτυχημένη πρωτοβουλία τέτοιου είδους. Εκεί μπορεί ο καθένας να παρακολουθήσει καθημερινά ένα πλούσιο ενημερωτικό τηλεοπτικό δελτίο. Κεντρική παρουσιάστρια είναι η γνωστή και βραβευμένη δημοσιογράφος Amy Goodman. Έχοντας μια διαφορετική ματιά για το τι συμβαίνει στις Η.Π.Α. και στον κόσμο από ότι τα δίκτυα κολοσσοί της Αμερικής σχολιάζει και αναλύει την επικαιρότητα καλώντας στο στούντιο ή συνομιλώντας από απόσταση με ανθρώπους που ακούγονται ελάχιστα ή καθόλου από τα υπόλοιπα μέσα όπως ο Noam Chomsky, ο ιστορικός Howard Zinn και ακτιβιστές ενάντια στον πόλεμο στο Ιράκ. Η πρόσβαση σε όλες τις εκπομπές γίνεται εύκολα μέσω διαδικτύου ενώ διατίθενται ταυτόχρονα σε γραπτή μορφή στην αγγλική και ισπανική γλώσσα.

Μια ενδιαφέρουσα και πρωτότυπη προσπάθεια στο ελληνικό διαδίκτυο είναι το tvxs του Στέλιου Κούλογλου και της ομάδας του (www.tvxs.gr). Στο μικρό χρόνο ζωής, το tvxs έχει αποκτήσει μεγάλο κοινό ενώ έχει θέσει μια διαφορετική προτεραιότητα στην ειδησεογραφία του καλύπτοντας εκτενώς με ρεπορτάζ και σχολιασμό την πρόσφατη εξέγερση στις ελληνικές φυλακές και τα γεγονότα που συγκλόνισαν τον Δεκέμβριο την Ελλάδα. Ταυτόχρονα προσφέρει ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους που δύσκολα βρίσκει κανείς αλλού, ντοκιμαντέρ και ψυχαγωγικές εκπομπές, ενώ κάθε χρήστης έχει την δυνατότητα να σχολιάσει το υλικό που παρακολουθεί ή ακόμη και να ανεβάσει το δικό του βίντεο.

Το διαδίκτυο είναι ένα χρήσιμο εργαλείο. Πολλοί το χρησιμοποιούν για να ενημερωθούν και να ψυχαγωγηθούν, να επικοινωνήσουν με άλλους και να δημοσιοποιήσουν τις απόψεις τους. Τα τελευταία χρόνια πληθαίνουν οι πρωτοβουλίες μέσω του διαδικτύου ‘εναλλακτικής’ ενημέρωσης και ψυχαγωγίας και όλο και περισσότεροι καταφεύγουν σε αυτές, ειδικά οι νεότερες ηλικίες. Όσο αυτές οι προσπάθειες πολλαπλασιάζονται και βελτιώνονται τόσο θα μεγαλώνει το κοινό που τις παρακολουθεί και συμμετέχει σε αυτές.

Misa

Category: Διεθνή